緬甸抗議者手冊

* 0212更新，感謝羅恩亮 修訂

1. 如果人群遭到驚嚇，避免手拉手奔跑，這會不小心拉扯到其他人，造成有人跌倒，使得遊行民眾在混亂中不小心踩到至死，在世界遊行歷史事件中看到很多類似事件。應該互相通知重新通知集合地點，再前往。

2.除了口罩外，還要帶濕手帕，裝在塑膠袋裡，遇到催淚彈時可以使用。請穿長袖襯衫長褲，並帶水瓶。

3.觀察情況如果發現軍政府可能會用暴力手段來鎮壓的同時，請年紀稍大的長輩和兒童應盡可能避免抗議。會造成困擾。

4. 齊聲合唱，而不單打獨鬥。 鼓舞人心的革命歌曲，能夠摧毀對方的恐嚇。如果抗議者變得暴力，請屋子上的人敲打出聲音，聲音是最強大的力量。

5.互相鼓勵。您必須擁有個人防護裝備。

6.從明天開始，不要穿拖鞋。 您可能已經看到罷工遊行留下成千上萬的拖鞋。保護雙腳安全，穿適合跑步的鞋子。

7.提前尋找逃跑路線。警方常在橋上巡邏，不要穿越橋下，或走到兩邊都是磚牆的街道。（例如，番紅花革命期間，Pazundaung Thaketa橋下的Tamwe和Mingalar Market等地就是殺人場。）

8.不要到自己不熟悉的環境去抗議，逃跑的時候會迷路。應該在自己的社區附近遊行抗議也是一種抗議，您需要做的就是證明自己堅強有韌性。

9.如果口袋裏沒有任何錢，做備用的話，請不要去抗議現場。如果需要，您可以開計程車賺錢。

10.保持冷靜，不要一直奔跑活躍，軍人警察會特別關注特別奔跑活躍的人。在需要假裝的時候，請不要和軍人和警察對到眼，不要警方面對面衝突。禮貌地對待警察或士兵，需要時可以假裝。

11.以物品假裝自己不是遊行參與者。 例如，醫生的聽診器，茶館的外食包裹，為媽媽買藥，辦公室的文件夾等等。可以預先想好偽裝的理由。

12.不要特別顯眼的衣服,如民盟的衣服或者頭巾等，避免會有解釋不清的狀況發生。如果想穿戴，建議可以頭戴頭巾，因為發生危險時可以將頭巾取下。

13.如果的目光發現很難在街道逃走，可以爬上周圍公寓，如果軍方上來抓，請居民們在家裡敲鑼打鼓，發出響聲。

14.如果您想了解事實的真相，請不要依賴網路社群媒體。 網路消息有一半是錯的，而且散佈謠言。只聽取您信任的朋友和新聞媒體的新聞。

15.避開催淚彈；催淚瓦斯將危害眼睛。保護好自己的眼睛，戴眼鏡，而不要戴隱形眼鏡，再參與罷工。不要擦防曬霜，催淚瓦斯接觸到防曬霜會傷害皮膚。

16.為了預防新冠肺炎，請戴橡膠手套，同時也預防了對方潑辣椒噴霧。 如果不戴手套，沾到胡椒噴霧再揉眼睛，可能導致腫脹。

17.如果您有兩支手機，分別放在身上不同地方。 如果您遺失了一支，還有另一支可以使用。

18.帶糖果或甜食。當您耗盡力氣時，糖會立即補充能量；帶上額外的襯衫和褲子，可以迷惑警方（當警方用衣服顏色等注意人的時候）和衣服濕的時候可以換。

19.在每次抗議活動中都要有一個領導者，面對警方，盡可能和平抗議，避免面對面對衝突。請盡量和平不暴力抗議。當到了需要和直接和軍警方接觸的時候，請轉換個地方繼續抗議。重要的是，全市都有持續的在抗議，而不是軍方和抗議民眾之間發生衝突。

“ဆန္ဒပြသူများ အန္တရာယ်နှင့်ရင်ဆိုင်ရလျှင် ဆောင်ရန်ရှောင်ရန်များ”

၁။ တစုံတခုကြောင့် လူအုပ်လန့်ရင် (လုံးဝ)လက်ချင်းချိတ်မပြေးပါနဲ့၊ တဖက်လူကို ဆောင့်ဆွဲသလိုဖြစ်ပြီးလဲကျလို့ လူအုပ်ကတက်နင်းမိပြီး အသက်ဆုံးရှုံးရသူ ကမ္ဘာမှာများစွာရှိခဲ့ဖူးပါတယ်။ တခုခုဆိုဘယ်နေရာမှာ ပြန်ဆုံမယ်သာ ပြောပြီး အဲ့ဒီနေရာကိုချီတက်ပါ။

၂။ mask အပြင် ရေစွတ်လို့ရတဲ့လက်ကိုင်ပဝါဆောင်ပါ။ တခါတည်းရေစွတ်ပြီးပလပ်စတစ်အိပ်ထဲထည့်ထားပါ။ ငါးယောက်ထင်မပိုရအမိန့်ထုတ်ပြီးရင် လုံထိမ်းတွေဟာ ဆန္ဒပြတာကို ဖြိုခွင်းပါတော့မယ်။ မျက်ရည်ယိုဗုံးသုံးပါမယ်၊ ရေပိုက်သုံးပါလိမ့်မယ်။ အင်္ကျီလက်ရှည်ဝတ်ပါ။ ဘောင်းဘီရှည်ဝတ်ပါ၊ ရေဗူး ပါပါစေ။

၃။ ဆန္ဒပြသူများကို အကြမ်းဖက်လာနိုင်ကြောင်း အရိပ်အယောင် တွေ့သည်နှင့် နုနယ်သော ကလေး၊ မိန်းမများ အသက်ကြီးရင့်သူများ ဆန္ဒပြပွဲတွေမှ ရှောင်ပါ တတ်နိုင်ရင် မပါသင့်ပါ၊ အလွန်အနှောက်အရှက် ဖြစ်စေပါတယ်။

၄။ အလွန်ညီညာစွာ သံပြိုင်သီဆိုပါ၊ တယောက်တပေါက်မဆိုရ၊ စိတ်ဓါတ်တက်ကြွဖွယ် တော်လှန်ရေးသီချင်းများသာရွေးဆိုပါ။ တော်လှန်ရေး မှာ တဖက်လူ သိမ်ငယ်အောင်ပြုမူရခြင်း ၊ ခြောက်လှန့်ရခြင်း တဖက်လူရဲ့စိတ်ကူးကို ဖျက်စီးနိုင်ခြင်း ဟာ အဓိကအကျဆုံး အချက် ဖြစ်ပါတယ်။

ဆန္ဒပြသူများကို အကြမ်းဖက်လာပါက အိမ်များပေါ်က သံပုံး ခေါက်ပေးပြီး ခြောက်လှန့်ပေးပါ။ အသံဟာ ကြောက်စရာအကောင်းဆုံး အားပါ။

၄။ အချင်းချင်းစိတ်ခွန်အားပေးပါ၊ မိမိကိုယ်ကိုကာကွယ်နိုင်သော ပစ္စည်းများ ပါရှိရပါမည်။

၅။ မနက်ဖြန်မှစ၍ ဖြစ်နိုင်လျှင် လုံးဝ ခြေညှပ်ဘိနပ်မစီးပါနှင့်တော့၊ သပိတ်အဆက်ဆက်မှာ ဘိနပ်တွေထောင်ပုံရာပုံကျန်ခဲ့သည်ကို တွေ့ဖူးမှာပါ၊ ခြေကိုလုံခြုံစွာထားပါ၊ ပြေးလို့ကောင်းတဲ့ ဖိနပ်များသာဝတ်ဆင်ကြပါ။

၆။ လွတ်မြောက်ရာလမ်းကို ကြိုတင် ရှာထားကြပါ၊ သပိတ်ဖြိုခွင်းရေးအဖွဲ့တွေဟာ တံတားပေါ်မှာနေရာယူတတ်ပါတယ်၊ တံတား အောက်ကို ဖြတ်တဲ့အခါ ရုပ်တရက် ဖြတ်ပိတ်တတ်ပါတယ်။ ဟိုဘက် ဒီဘက် အုတ်တံတိုင်း ရှိတဲ့ လမ်းပေါ် ဘယ်တော့မှ သပိတ်တပ်ကို ခေါ်မသွားရပါဘူး။ (ဥပမာ ရွှေဝါရောင်တုန်းက တာမွေ လိုနေရာ၊ မင်္ဂလာစျေး ပုဇွန်တောင် သာကေတ တံတားအောက်နေရာမျိုးဟာ သတ်ကွင်းဖြစ်ပါတယ်။

၇။ ကိုယ်လုံးဝမကျွမ်းကျင်တဲ့နေရာမှာ ဆန္ဒသွားမပြပါနဲ့၊ ပြေးပေါက်မှားတတ်ပါတယ်။ ရပ်ကွက်ထဲ လှည့်ပြတာလည်း ဆန္ဒပြတာပါပဲ။ အရေးကြီးတာ ပြနေသူတွေဟာ အားရှိကြောင် စဉ်ဆက်မပြတ် တော်လှန်နေကြောင်းသာ ပြသဖို့လိုတာပါ။

၈။ အိပ်ထောင်ထဲ ငွေစအနည်းငယ်မပါပဲ ဆန္ဒပြပွဲမသွားပါနဲ့၊ လိုအပ်ရင် ဘပ်စကား တက္ကစီငှါးပြေးနိုင်ဖို့ ငွေလိုပါတယ်။

၉။ မိမိ စိတ်ကိုတည်ငြိမ်စွာထားပါ၊ အချိန်တိုင်းပြေးလွှားမနေပါနဲ့၊ လှုပ်ရှားမှု မြန်တဲ့လူကို ဖြိုခွဲရေးအဖွဲ့တွေက သတိပြုမိတတ်ပါတယ်။ ဟန်ဆောင်ရတဲ့အချိန်မှာ သပိတ်ဖြိုခွင်းတဲ့သူနဲ့ မျက်နှာချင်းမျက်လုံးမဆုံမိပါစေနဲ့။ ရှောင်ပါ။ တဖက်က ရဲ သို့မဟုတ် စစ်သားကို ယဉ်ကျေးစွာဆက်ဆံပါ။ ဟန်ဆောင်ပါ။

၁၀။ဟန်ဆောင်စရာပစ္စည်းတခု နှစ်ခုပါပါစေ၊ ဥပမာ ဆရာဝန်ဆို နားကြပ်၊ လက်ဘက်ရည်ဆိုင်ကပြန်လာတာ၊ ဒီမှာပါဆယ်ဆွဲဝယ်လာတာ အမေ့ဖို့ဆေးဝယ်သွားတာ ဖိုင်တွဲတခု ထုတ်ကိုင်ပြီး သား ရုံးကပြန်လာတာ သမီးရုံးက ပြန်လာတာ စသည်ဖြင့်ပေါ့။ အကြံထုတ်ပြီး တခုခု သယ်သွားပါ။

၁၁။ ထူးခြား အင်္ကျီ မဝတ်လေနှင့်၊ NLD ဘာညာ... ခေါင်းစည်းဘာညာ ကွိတတ်ပါတယ်။ ခေါင်းစည်း ဆိုတာ အန္တရာယ်ကြုံရင် ချွတ်ပစ်ထားလို့ရအောင် ရဲဘော်ကြီးတွေ တည်ထွင်ခဲ့ကြတာ။ သိပ်ဝတ်ချင်ရင်ခေါင်းစည်းသာဝတ်ပါ။

၁၂။ ဖြိုခွင်းပြီဆိုလျင် လမ်းပေါ်လျောက်ပြေးလို့မျက်ခြေမဖြတ်နိုင်လျှင် တိုက်ခန်းပေါ်တက်ပါ။ တက်ဖမ်းခဲပါတယ်။ ပြည်သူတွေက အိမ်တွင်းမှ သံပုံးနာနာတီးပေးပါ။

၁၃။ တခုခုကြောင့်သတင်းအမှန်သိချင်ရင် ဆိုရှယ်မီဒီယာကို သိပ်အားမကိုးပါနဲ့။ ဆိုရှယ်မီဒီယာသတင်းတွေဟာ တကယ့်အခြေအနေမှန်ကို မသိသူတွေ ထူးပြီးရော ကောလဟာလ ဖြန့် တာ မို့ ၅၀% မှားတတ်ပါတယ်။ မိမိစိတ်ချရတဲ့မိတ်ဆွေရဲ့သတင်း နဲ့ သတင်းအေဂျင်စီတွေရဲ့သတင်းတွေကိုသာ နားထောင်ပါ။

၁၄။ မျက်ရည်ယိုဗုံးကိုရှောင်ပါ၊ မျက်ရည်ယိုဗုံးရဲ့အန္တရာယ်ဟာ မျက်စိပါ။ ပထမဆုံးမျက်ရည်ယိုဗုံးသုံးပါလိမ့်မယ်၊ မျက်စိကို ဘယ်လိုကာကွယ်မလဲဆိုတာ အစွမ်းကုန်စဉ်းစားပြီးမှ သပိတ်ကိုသွားပါ။

မိမိမှာ papper spray ရှိရင်လည်း ရန်သူ့လက်ထဲက ရုတ်တရက် လွတ်ထွက်အောင် အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ လိုရှင်းတွေ sunscreen တွေလူးမသွားပါနဲ့၊ မျက်ရည်ယိုဗုံးက ဓါတုပစ္စည်းနဲ့ထိရင် အသားအရည်ထိခိုက်တတ်ပါတယ်။ မျက်ကပ်မှန်အစား မျက်မှန်သာတပ်သင့်ပါတယ်။

၁၅။ ကိုဗစ်ကိုလည်းရှောင်တဲ့အနေနဲ့ ရာဘာ လက်အိပ်စွပ် သွားပါ။ တဖက်က ငရုတ်ရည်နဲ့ပက်ရင် လက်အိပ်စွပ်ထားရင် ကာကွယ်ပြီးဖြစ်ပါ့မယ်။ လက်အိပ်မစွပ်ထားရင် ယောင်ပြီးလက် ဟာ မျက်စိပွတ်မိရင် စပ်ပါလိမ့်မယ်။

၁၆။ ဖုံးနှစ်လုံးရှိရင် တလုံးကိုဘောင်းဘီထဲ၊ တလုံးကိုအိပ်ထဲထည့်ထားပါ။ တခုဆုံးရှုံးရင် နောက်တခုအဆင်သင့်ရှိအောင်။

၁၇။ သကြားလုံး သို့မဟုတ် အချိုတခုခု ဆောင်သွားပါ။ အားအင်ကုန်ခမ်းတဲ့အခါ အချိုဓါတ်က ချက်ခြင်းအားပြန်ဖြည့်ပေးပါတယ်။ င်္အကျီဘောင်းဘီအပိုဆောင်သွားပါ။ ကိုယ်ရောင်ဖျောက်လို့ရသလို ရေစိုရင်လဲလို့ရပါတယ်။

၁၈။ ဆန္ဒပြပွဲအစု အစုတိုင်း ခေါင်းဆောင်ရှိပါစေ။ ရန်သူထိုးဖေါက်ဝင်ရောက်တာသေချာကြည့်ပါ။ တတ်နိုင်သမျှ ငြိမ်းချမ်းစွာဆန္ဒပြပါ။ ထိပ်တိုက်ရင်င်ဆိုင်ဖို့ကြုံလာရင် ရှောင်ပါ။ တခြားနေရာမှာဆန္ဒပြောင်းပြပါ အဓိက က အာဏာရှင်ကို တမြို့လုံးဆန္ဒထုတ်ပြနေဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ရဲနဲ့ စစ်တပ်နဲ့ သူ့ဘက် ကိုယ့်ဘက်ချနေဖို့မဟုတ်ပါ။

--------

Photos from Myanmar Now The Irrawaddy - English Edition